Warmtepompen zijn een essentiële variant van verwarmings-, ventilatie- en airconditioningsystemen (HVAC) in 2025. Ze vormen een zeer energiezuinig en milieuvriendelijk alternatief voor conventionele verwarmings- en koelsystemen. Dergelijke apparaten functioneren door warmte over te dragen in plaats van op te wekken.
Deze apparaten worden steeds populairder voor huishoudelijke en commerciële toepassingen in heel Europa. Bij de keuze van een warmtepomp is de belangrijkste overweging de keuze voor een eenfase- of driefase-apparaat. Dit is afhankelijk van het elektriciteitsverbruik van dergelijke apparaten.
Hier gaan we dieper in op de betekenis, voor- en nadelen van elke pompvariant. We lichten de belangrijkste verschillen tussen deze twee warmtepompvarianten verder toe.
Tot slot geven we waardevolle tips voor het kiezen van de juiste warmtepomp, zodat deze precies voldoet aan de eisen van uw huishouden of bedrijf.
Laten we beginnen.
Inzicht in eenfase-warmtepompen
Betekenis
Zoals de naam al doet vermoeden, maken eenfase-warmtepompen gebruik van één elektriciteitsleiding. Dergelijke apparaten werken op een standaard huishoudelijk elektriciteitsnet.
Een dergelijk systeem levert doorgaans 120 tot 240 volt wisselstroom (AC). Dergelijke verwarmingssystemen worden daarom meestal gebruikt voor kleinschalige woningen en lichte commerciële toepassingen.
Bovendien zijn eenfase-warmtepompen eenvoudiger te installeren en kosten ze doorgaans minder dan driefase-warmtepompen.
Voordelen
Hieronder volgen de belangrijkste voordelen van éénfase-warmtepompen:
1. Eenvoudige installatie
Dergelijke warmtepompsystemen zijn eenvoudig te installeren. Ze vereisen minder ingewikkelde elektrische bedrading. Dat bespaart installatietijd en -kosten.
2. Zuiniger
Dergelijke apparaten zijn zuiniger dan hun driefase-tegenhangers. Daardoor zijn ze een geliefde keuze, vooral voor mensen met een beperkt budget.
3. Brede beschikbaarheid
Dergelijke systemen zijn breed beschikbaar, wat ze gemakkelijk toegankelijk maakt voor huishoudens en kleine bedrijven.
Nadelen
Hieronder volgen de voornaamste nadelen van eenfase-warmtepompen:
1. Minder efficiënt
Eenfase-warmtepompen hebben mogelijk niet dezelfde efficiëntie als driefase-systemen. Dit resulteert in een hoger energieverbruik en hogere operationele kosten op de lange termijn.
2. Laag vermogen
Dergelijke warmtepompen hebben een lager vermogen dan driefase-warmtepompen. Dit kan hun prestaties beperken in gebieden met een hoge verwarmings-/koelingsvraag of grote gebouwen.
3. Meer slijtage aan de motor
De eenfasemotor in dergelijke warmtepompen is gevoeliger voor slijtage. Dit komt door de hogere elektrische stromen, wat kan leiden tot vaker terugkerende reparaties en onderhoud.
Inzicht in driefase-warmtepompen
Betekenis
Zoals u ziet, heeft een driefasenwarmtepomp een driefasenstroomaansluiting nodig. Als u zo’n apparaat heeft, heeft uw woning dus drie elektrische leidingen die erop zijn aangesloten.
De belasting wordt dus gelijkmatig verdeeld over alle drie de hoogspanningsleidingen. Met andere woorden: het driefasennet levert drie wisselstromen. Deze zijn gelijkmatig verdeeld over de tijd.
Deze configuratie zorgt voor betere prestaties en meer vermogen.
Voordelen
De belangrijkste voordelen van driefasewarmtepompen zijn:
1. Hogere vermogenscapaciteit
Dergelijke warmtepompsystemen hebben een groter vermogen dan hun eenfase-varianten. Daardoor kunnen ze grote ruimtes efficiënt koelen of verwarmen en voldoen aan de toegenomen vraag.
2. Duurzamer
Dergelijke warmtepompen hebben een driefasenmotor. Deze is ontworpen voor hogere elektrische stromen. Daardoor gaan ze langer mee en zijn ze minder gevoelig voor slijtage.
3. Hogere energie-efficiëntie
Deze warmtepompsystemen zijn doorgaans energiezuiniger dan eenfasesystemen. Dit komt doordat ze grotere belastingen aankunnen. Dit resulteert op termijn in een aanzienlijke kostenverlaging.
4. Snelle reactie op wisselend weer
Dergelijke units passen zich snel aan wisselende weersomstandigheden aan. Dit komt door het mechanisme met variabele snelheid dat het koel-/verwarmingsproces versnelt. Op dat moment herkent de thermostaat een aanzienlijke temperatuurschommeling.
Dergelijke units omvatten ook een alternatief of secundair verwarmingssysteem (indien nodig). Dat zorgt ervoor dat er geen onnodig energieverbruik is.
5. Werken doorgaans op een lagere snelheid
Vaak draaien de compressor en ventilator van dergelijke systemen op een lagere snelheid om de juiste temperatuur in uw kamer te bereiken en te behouden.
Dergelijke systemen verbruiken daardoor twee tot drie keer minder elektriciteit. Door op lagere snelheden te werken, vermindert u de slijtage van het apparaat, wat resulteert in een langere levensduur. Het zorgt er ook voor dat er minder storingen of defecten door versleten onderdelen optreden.
6. Veiligheidsvoorzieningen
Vergeleken met oudere uitvoeringen beschikken de nieuwste driefase-units over uitstekende veiligheidsvoorzieningen.
7. Vereisen minimaal onderhoud
Commerciële driefasenunits zijn betrouwbare verwarmings-/koeloplossingen die minimaal onderhoud vereisen.
Nadelen
Driefase-warmtepompen hebben hun nadelen. Hieronder volgen enkele opvallende:
1. Duurder
Dergelijke warmtepompen zijn over het algemeen duurder dan eenfasesystemen. Dit komt door hun grotere complexiteit en grotere capaciteit.
2. Niet overal verkrijgbaar
Dergelijke systemen zijn mogelijk niet overal verkrijgbaar in vergelijking met eenfase-apparaten. Dit geldt met name voor huishoudens met meer gangbare eenfase-warmtepompen.
3. Installatieproblemen
De installatie van de bovengenoemde warmtepompen vereist specifieke kennis en apparatuur, wat de totale installatietijd en -kosten kan verhogen.
Belangrijkste verschillen tussen eenfase- en driefase-warmtepompen
Er bestaan onmiskenbaar diverse verschillen tussen eenfase- en driefase-warmtepompen. Deze zijn als volgt:
Vermogen
Kleinere warmtepompen hebben doorgaans een eenfasevoeding nodig. Grotere warmtepompmodellen daarentegen gebruiken doorgaans een driefasevoeding. Deze laatste zijn echter ideaal voor een vermogen tot 35 kW.
Startbelasting
Wanneer ingeschakeld, verbruiken eenfase-warmtepompen doorgaans aanzienlijk veel elektriciteit. Dat is een van de veelvoorkomende problemen waarmee dergelijke apparaten te maken krijgen. In sommige huishoudens kunnen dergelijke apparaten meer dan 20% van de capaciteit van het elektriciteitspaneel nodig hebben.
Integendeel, dat is geen probleem met driefase-warmtepompen. Ze hebben minder vermogen nodig om een verwarmings- of koelcyclus te starten. Dat resulteert in lagere energierekeningen.
Unit Size
Zoals duidelijk is, zijn eenfase-units doorgaans compacter. Dat komt doordat ze speciaal voor huishoudelijk gebruik zijn gemaakt.
Driefase warmtepompen daarentegen zijn over het algemeen groot van formaat. Ze vinden meer industriële en commerciële toepassingen. Door de snelle technologische vooruitgang winnen driefase systemen echter aan populariteit voor huishoudelijk gebruik.
Daarentegen kan het gebruik van grotere warmtepompen op eenfase-elektriciteit leiden tot verschillende problemen. Zo kunnen compressormotoren een hogere aanloopstroom hebben. Dat kan leiden tot knipperende lampen. Ook kan het de elektrische apparaten die een stopcontact delen met uw warmtepomp, verder beschadigen.
Bedradingsvereisten
Zoals u ziet, gebruiken eenfase-warmtepompen 220 tot 240 volt. Ze maken gebruik van één fasedraad en de tweede nuldraad.
Een driefasenwarmtepomp daarentegen werkt op 380 tot 415 volt. Deze is afhankelijk van drie fasedraden en soms een nuldraad.
Installatie- en configuratiekosten
Zoals eerder vermeld, zijn eenfase-warmtepompen over het algemeen goedkoper in installatie- en installatiekosten. Sommige zijn compact, waardoor de installatie veel eenvoudiger en goedkoper is.
Dergelijke warmtepompen vereisen bovendien minder ingewikkelde elektrische bedrading. Dat vermindert zowel de installatie- als de installatietijd en -kosten.
Aan de andere kant brengen driefase-warmtepompen hogere installatie- en installatiekosten met zich mee, omdat er gespecialiseerde apparatuur en kennis voor nodig is.
Energie-efficiëntie en bedrijfskosten
Driefase-warmtepompen zijn toonaangevend in efficiëntie en kostenbesparingen. Deze apparaten kunnen grotere belastingen aan, waardoor ze energiezuiniger zijn.
Dit leidt op zijn beurt op termijn tot een aanzienlijke kostenbesparing. Deze systemen kunnen bovendien aan hogere eisen voldoen en efficiënt verwarmen en koelen.
Daarentegen zijn eenfase-warmtepompen mogelijk niet zo efficiënt als driefase-systemen. Dit kan op termijn leiden tot een hoger energieverbruik en hogere bedrijfskosten.
Dat betekent niet dat dergelijke eenfasesystemen uw energierekening niet verlagen. Dat doen ze wel, maar niet in dezelfde mate als de driefasenwarmtepomp.
Hoe kiest u de juiste warmtepomp voor uw behoeften?
Zoals u nu weet, zijn er verschillen tussen eenfase- en driefase-warmtepompen. Elke warmtepompvariant heeft zijn eigen voor- en nadelen.
De keuze van het juiste warmtepompsysteem voor uw koeling/verwarming hangt af van verschillende factoren, waaronder:
- Uw specifieke behoeften
- Budget
- Elektrische infrastructuur
Eenfase-units zijn eenvoudiger en kostenefficiënter te installeren. Toch zijn ze geschikter voor huishoudens. Dergelijke apparaten zijn niet geschikt voor grotere gebouwen of gebieden met een hogere verwarmings- en koelbehoefte.
U kunt kiezen voor driefase-warmtepompen als u het volgende nodig hebt:
- Grotere vermogenscapaciteit
- Meer duurzaamheid
- Hogere energie-efficiëntie
Zulke warmtepompen zijn doorgaans duurder en brengen grotere installatieproblemen met zich mee.
De beoogde doelgroep van beide warmtepompen is ook van groot belang. Dat speelt een doorslaggevende rol bij de installatie van de warmtepomp.
De meeste huishoudens in het Verenigd Koninkrijk (VK) zijn voorzien van eenfasestroom. In de rest van Europa daarentegen is er meestal sprake van een driefasestroomvoorziening.
Dat kan van invloed zijn op de geschiktheid en beschikbaarheid van warmtepompen voor het Verenigd Koninkrijk en de rest van Europa. Warmtepompen die voor de Europese markt zijn geproduceerd, zijn daarom doorgaans niet geschikt voor de Britse binnenlandse vraag.
Conclusie
Eenfase- en driefase-warmtepompen zijn twee categorieën warmtepompen, gebaseerd op het elektriciteitsverbruik. De eerste maakt gebruik van een eenfase-stroomvoorziening, de tweede van een driefase-stroomvoorziening.
Meestal zijn eenfaseapparaten zuinig, compact en bedoeld voor huishoudelijk gebruik.
Hun driefase-tegenhangers zijn duurder en worden over het algemeen gebruikt voor commerciële toepassingen. Dergelijke driefase-apparaten zijn doorgaans efficiënter dan eenfase-apparaten. Dankzij de nieuwste technologie worden driefase-apparaten echter geleidelijk ook voor thuisgebruik gebruikt.
Houd bij het kiezen van een omvormer voor uw huishouden of bedrijf rekening met verschillende factoren, zoals de elektrische infrastructuur, het budget en de specifieke vereisten van uw locatie.
Vervolgens kunt u een verstandige keuze maken (bijvoorbeeld een 1-fase of 3-fase lucht-waterwarmtepomp).